Khăn trải bàn thổ cẩm – nét đặc trưng của dân tộc Việt Nam
Nói đến thổ cẩm thì không ai không biết đến những bộ trang phục của bà con dân tộc vùng cao. Ngày nay, không chỉ quần áo mà mẫu khăn trải bàn thổ cẩm cũng đang rất được mọi người ưa chuộng. Có lẽ bởi nó mang đậm bản sắc văn hóa của người dân tộc vùng cao. Các mẫu khăn trải bàn thổ cẩm rất đa dạng về mẫu mã, hình dạng và màu sắc khác nhau. Vậy đặc điểm nổi bật của khăn trải bàn thổ cẩm là gì?
Họa tiết khăn trải bàn thổ cẩm
Họa tiết thổ cẩm trong thời trang rất đa dạng, phong phú, trong đó có khăn trải bàn. Các họa tiết được làm nổi lên bề mặt vải. Giàu họa tiết vùng miền, được tạo ra bằng các phương pháp truyền thống. Các khăn trải bàn thổ cẩm được trang trí theo từng phong cách của dân tộc mình. Mỗi dân tộc sẽ có 1 họa văn, họa tiết khác nhau.
– Dân tộc Mường: Trang trí thổ cẩm của người Mường mang đậm bản sắc hoa văn núi rừng, thiên nhiên… Đó là những hình cách điệu từ hoa dẻ, hoa hồi, hạt gấc, quả trám… thể hiện tình yêu thiên nhiên, đất trời và cuộc sống của con người nơi đây.
– Dân tộc Bana: Họa tiết trang trí vải của dân tộc Bana là những hình đối xứng, mô phỏng thiên nhiên, vũ trụ, quan niệm âm dương, trời đất hoặc đời sống sinh hoạt của con người nơi đây. Màu sắc chủ yếu là đen, đỏ và trắng.
– Dân tộc Cơtu: Họa tiết hoa văn trang trí của dân tộc này rất tự nhiên, đơn giản và mộc mạc. Đó là những đường nét đậm nhạt mờ ảo như mây, sóng.
– Dân tộc Tày: Cách trang trí hoa văn của người Tày là những hình quả trám có các đường viền xung quanh. Họ sử dụng hoa văn đơn màu trên nền vải.
– Dân tộc Thái: Thổ cẩm của người Thái thường tạo ấn tượng khá mạnh. Họ dùng các màu như trắng, đỏ, vàng, xanh lá cây, tím… để trang trí các họa tiết đối xứng nhau.
– Dân tộc H’Mông: Họa tiết vải thổ cẩm của người H’Mông có đường diềm trang trí bao quanh các ô hình chữ thập, chữ đinh hoặc chữ công được chuyển biến một cách đa dạng kết hợp với các ô hình quả trám hoặc tam giác có các đường viền hình gãy khúc.
– Dân tộc Chăm, H’re: Họa tiết trang trí trên vải thổ cẩm của dân tộc Chăm và người H’re thường có dạng hình học, trang trí nối tiếp nhau với chủ yếu hai màu là đen và đỏ. Có khi được cách điệu thành hình thiên nhiên, chim thú,…
Về màu sắc của khăn bàn thổ cẩm
Khăn trải bàn thổ cẩm thiên về thiên nhiên, rừng núi nên màu sắc của nó cũng rất đa dạng. Có những hoa văn, họa tiết màu trầm như: đen, chàm, nâu,…tạo cảm giác hoang sơ, huyền bí của núi rừng. Có những hoa văn, họa tiết màu sắc rực rỡ như: đỏ, vàng, xanh, cam,… tạo nên sự tươi mát của các loài cây, hoa.
Về chất liệu làm khăn trải bàn thổ cẩm
Ngày nay chất liệu làm nên khăn trải bàn thổ cẩm cũng rất đa dạng. Nhưng chất liệu chủ yếu làm nên vải thổ cẩm đến từ cây lanh, cây gai hoặc cây bông. Sau đó, người ta sẽ dệt và đem đi nhuộm. Màu nhuộm vải thổ cẩm cũng được tạo ra từ nhiều nguyên liệu thiên nhiên để có những màu sắc khác nhau như:
- Màu chàm: từ cây tràm
- Màu nâu hoặc đỏ sẫm: từ các loại vỏ cây
- Màu xanh: nung từ vỏ ốc suối thật khô, ngâm thành vôi rồi trộn với nước lá krum.
- Màu đỏ : từ vỏ cây Krung già
- Màu đen: được điều chế từ lá chùm bầu với bùn non, ngâm trộn từ 5-7 ngày.
- Màu vàng: từ củ nghệ
Cách bảo quản khăn trải bàn thổ cẩm
Chất liệu thổ cẩm được dệt thủ công truyền thống nên việc bảo quản hay làm sạch chúng đòi hỏi bạn khá tỉ mỉ, khéo léo và cẩn trọng. Sau đây là một số cách bảo quản cơ bản:
– Khăn trải bàn thổ cẩm nhuộm từ những sản phẩm từ thiên nhiên nên khi giặt bạn nên giặt nhẹ nhàng, không vò mạnh tránh sự bay màu. Đặc biệt không dùng thuốc tẩy cho vải thổ cẩm.
– Khi phơi bạn nên chọn nơi thoáng mát có bóng râm, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu vào màu vải.
– Khi cất giữ, bạn nên để ở những nơi khô ráo, tránh bị côn trùng cắn. Hạn chế việc là ủi, nếu cần thiết, bạn nên chọn chế độ ủi thấp và lộn trái khi ủi.
Trên đây chúng tôi vừa chia sẻ 1 số đặc điểm về khăn trải bàn thổ cẩm. Hy vọng nó sẽ giúp ích cho bạn trong việc lựa chọn loại khăn phù hợp. Chúc các bạn sẽ chọn được chiếc khăn với thiết kế và màu sắc mình ưng ý.
